Zasady te wypracowała grupa małżeństw pracująca nad poprawą wzajemnych kontaktów pod kierunkiem psychoterapeuty Bartholda Stratlinga, w czasie tygodniowego kursu w roku 1981. Wydają się przydatne jako propozycja do przemyśleń i - może - rozmów.

1.

Dla większości problemów można znaleźć więcej niż jedno rozwiązanie. Nie upieraj się więc przy swoim rozwiązaniu, spróbuj wypracować również jakąś alternatywę, która okaże się do przyjęcia dla was obojga.

2.

Postaraj się stworzyć możliwie korzystne warunki do rozmo­wy, także jakąś dla niej oprawę - łatwiej się rozmawia i łatwiej wówczas o porozumienie.

3.

Zanim podejmiesz rozmowę, uwzględnij swój aktualny stan i stan twego rozmówcy czy rozmówczyni i zastanów się, czy będzie dobrze podjąć tę rozmowę teraz.

 4.

Zwróć uwagę na swoje uczucia i powiedz o nich, (jeśli np. czujesz się urażony - powiedz to i nie reaguj na to, co odebra­łeś jako urażające, podobnym powiedzeniem czy wręcz obraźliwym odwetem)

5.

 Zauważ uczucia twojego partnera i oprzyj się pokusie wyko­rzystania jego wrażliwości dla uzyskania taniego zwycięstwa w potyczce słownej.

6.

Bądź otwarty w swoich wypowiedziach, a gdy musisz wypo­wiedzieć prawdę, która dla twego rozmówcy będzie gorzka, nie przesłaniaj Jej, ale powiedz ją tak, by twój rozmówca nie poczuł się niepotrzebnie zraniony ani osądzony. (Otwartość nie zawsze jest zaletą - niekiedy jest podłością!) po­dawaj drugiemu prawdę tak, jakbyś podawał płaszcz, którym się otuli, nie zaś jak uderzenie mokrą ścierką).

7.

Zadaj sobie trud, by pozostać rzeczowym, i unikaj wyrazów emocji, których można uniknąć.

8.

Pozwól drugiemu się wypowiedzieć, słuchaj uważnie tego, co mówi, a nie układaj sobie w myślach równocześnie, co masz przeciwko niemu i czym zbijesz jego argumenty.

9.

Słuchaj dokładnie, upewnij się, czy rozumiesz swego roz­mówcę tak właśnie, jak on chciałby być zrozumiany.

10.

Pozostań przy temacie, nie wymiguj się - odepchnij pokusę przywoływania dawnych wydarzeń jako broni w walce albo popełnione przez twego partnera dawniej błędy jako dowody na to, że on „zawsze", a więc i dziś jest w błędzie.

11.

Trzeba umieć czasem przyznać rację drugiemu i zgodzić się z tym, że się czasem nie ma racji.

12.

Pokaż swój lęk.

13.

Nie usiłuj wmanewrować swego partnera w określoną rolę (np. oskarżonego) i broń się też przed narzuceniem ci jakiejś określonej roli w prowadzonym sporze.

14.

Unikaj uogólnień i przedwczesnych sądów'

15.

Nie próbuj budzić w swym partnerze wyrzutów sumienia, aby go zmiękczyć i doprowadzić do przyjęcia twoich życzeń i spełnienia ich.

16.

Jeśli dwoje ludzi argumentuje na dwu różnych płaszczyznach, muszą się rozmijać (rozmawiać jak gęś z prosięciem).

17.

Pokaż swoje zmieszanie, nie staraj się go ukryć!

18.

Gdy zauważysz, że wasza rozmowa kręci się w kółko, uzgod­nij ze swym partnerem przerwę w rozmowie na ten temat, która może trwać nawet kilka dni - ale nie traktuj rozmowy ja­ko zakończonej. Nie musisz mieć zawsze ostatniego słowa!

19.

Nie angażuj nigdy swojej miłości do partnera ani jego życze­nia twojej bliskości i serdeczności w prowadzony spór (kłót­nię) jako broń - bo możesz stracić wszystko!

20.

Bądź wdzięczny za każde rozczarowanie: ono pomoże i tobie, i twemu partnerowi zrozumieć lepiej i siebie, i jego, i to, co was łączy.

21.

Nigdy nie podejmuj rozmowy w tym celu, by zachować swoją rację. Jeśli już musisz się spierać, to podejmuj ten spór po to, by przez wyjaśnienia i wspólną decyzję w spornej sprawie dojść do lepszego porozumienia z partnerem.

22.

Nie próbuj ratować harmonii między wami przez połykanie różnicy poglądów i rozczarowań i przez tłumienie lub ukrywa­nie problemów, które cię niepokoją, a dotyczą waszej wspól­noty. (Kto wmiata wszystko pod dywan, któregoś dnia nie bę­dzie już mógł otworzyć drzwi).

23.

Nie dopuść do spiętrzenia się w tobie agresji. Sprawdź, skąd się w tobie wzięła i co ją wywołało. Ustal, czy twój partner jest właściwym adresatem i czy nie szkoda go na to, by na nim ją wyładować.

24

Tam, gdzie nie możesz dopiąć swego celu od razu, każdy mały wspól­ny krok w jego kierunku jest już sukcesem. Nieraz trzeba po­suwać się wieloma małymi krokami.

25.

Miejcie odwagę żyć z nierozwiązanymi problemami i pytania­mi bez odpowiedzi.

26.

Nie szukaj usprawiedliwień, gdy popełniłeś błąd, i nie usiłuj racjonalizować problemów przez dorabianie prostych „logicz­nych" przyczyn ich powstania.

27.

Zasada najważniejsza: Przestrzegać tego wszystkiego!